BOD là gì? Vai trò và trách nhiệm của Board of Directors

Là những người đại diện cho cổ đông, đảm nhiệm việc quản lý mọi hoạt động của tổ chức, Board of Directors được xem là vị trí quan trọng cần phải có trong mỗi doanh nghiệp. Tùy vào quy mô tổ chức và lĩnh vực hoạt động mà các doanh nghiệp sẽ thiết lập Board of Directors cho phù hợp.

BOD là gì?

BOD là chữ viết tắt của cụm từ tiếng Anh “Board of Directors”, là một nhóm các nhà lãnh đạo cấp cao cùng điều hành một doanh nghiệp, họ còn được gọi là Ban giám đốc (trong lĩnh vực kinh doanh và mô hình doanh nghiệp ở 1 số quốc gia, BOD cũng là Hội đồng quản trị).

Board of Directors đại diện cho các cổ đông của công ty, họ được xem là cơ quan tối cao trong việc ra quyết định chiến lược cuối cùng. BOD thường xuyên phải tham gia các cuộc họp định kỳ để đề xuất chính sách quản lý và giám sát hoạt động kinh doanh của công ty.

Board of Directors (BOD) thuộc bộ phận nào? BOD gồm những ai?

Board of Directors là bộ phận điều hành doanh nghiệp, thuộc phòng ban quản lý cấp cao nhất của tổ chức. Bộ phận này tham gia quản lý và định hướng cho các hoạt động của toàn bộ tổ chức, họ đại diện cho các cổ đông của doanh nghiệp, các thành viên nội bộ, thuê ngoài.

BOD bao gồm những thành viên chủ chốt như Chủ tịch (chairman), Ban giám đốc nội bộ (đối nội) và Ban giám đốc đối ngoại.

Chủ tịch

Vị trí chủ tịch (Chairman) là cấp bậc cao nhất trong doanh nghiệp, có vai trò đặc biệt quan trọng và quyền lực rất lớn. Đây là người đứng đầu và lãnh đạo Hội đồng quản trị, thông thường thì chủ tịch cũng có thể là Giám đốc điều hành của công ty.

Ban Giám đốc nội bộ (đối nội)

Đây là một nhóm các thành viên trong ban giám đốc, được chỉ định để giám sát và quản lý các hoạt động bên trong của công ty như đánh giá và đảm bảo tính hiệu quả của hoạt động nội bộ, quản lý rủi ro, phát hiện các sai sót, gian lận, vi phạm pháp luật và đưa ra các giải pháp khắc phục, cải thiện. 

Ban Giám đốc đối ngoại

Ban giám đốc đối ngoại là bộ phận quản lý và điều hành các hoạt động liên quan đến quan hệ đối ngoại của một tổ chức, doanh nghiệp. Bộ phận này có trách nhiệm tạo dựng và duy trì các mối quan hệ đối ngoại hiệu quả, trực tiếp gặp gỡ với các đối tác, khách hàng, các đơn vị truyền thông,…

Ban Giám đốc đối ngoại được thành lập và hoạt động theo quy định của tổ chức, doanh nghiệp, với các thành viên là những chuyên gia về đối ngoại và các lĩnh vực tương ứng.

Tùy vào quy mô tổ chức của mỗi doanh nghiệp mà có thể có các vị trí giám đốc khác nhau. Tại một số doanh nghiệp có quy mô toàn cầu, hoạt động đa quốc gia thì sẽ có các vị trí giám đốc như sau:

• Giám đốc Marketing
• Giám đốc Kinh doanh
• Giám đốc sáng tạo
• Giám đốc phát triển sản phẩm
• Giám đốc vận hành
• Giám đốc phát triển và đầu tư

Vai trò của Board of Directors trong công ty

Với vị trí trung tâm đầu não, Board of Directors đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự phát triển và tăng trưởng bền vững của công ty. 

• Hoạch định chiến lược cho toàn bộ hoạt động của công ty, khẳng định vị thế vững chắc của thương hiệu trong lòng khách hàng.
• Quản trị chiến lược:
  • Chiến lược kinh doanh
  • Chiến lược sản phẩm 
  • Chiến lược marketing
  • Chiến lược phân phối
• Thực hiện các nhiệm vụ mà cổ đông ủy thác một cách hiệu quả, đảm bảo lợi ích tối đa cho các nhà đầu tư và cổ đông.
• Tối ưu hóa các hoạt động kiểm toán của doanh nghiệp.
• Thiết lập, nuôi dưỡng mối quan hệ hợp tác với các đối tác, khách hàng.
• Xây dựng kế hoạch làm việc và phân phối công việc, nhiệm vụ phù hợp cho từng bộ phận, phòng ban, giám sát từng đầu mục công việc một cách chặt chẽ và hiệu quả.
• Góp phần củng cố và phát triển đội ngũ nhân lực trong công ty, thực hiện các chính sách tuyển dụng nhân sự phù hợp, săn đón và giữ chân nhân tài.
• Đảm bảo được lợi ích của các cổ đông, nhà đầu tư.

Trách nhiệm của Board of Directors 

Lên kế hoạch và điều hành tổ chức

Với vai trò “đầu tàu”, các thành viên BOD nắm giữ trọng trách quan trọng trong việc lập kế hoạch và định hướng các hoạt động của doanh nghiệp.

Khi xác định được hướng đi và mục tiêu cụ thể, các thành viên BOD cần triển khai thành những bản kế hoạch chi tiết, cụ thể, rõ ràng. Những bản kế hoạch này sẽ được đưa xuống các bộ phận, phòng ban cấp dưới để tiến hành thực thi. Tuy nhiên trong quá trình thực thi, Board of Directors cũng phải liên tục giám sát, theo dõi và điều hành toàn bộ quá trình này.

Bảo vệ tài sản và giám sát tài chính 

Tài chính là một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến sự sống còn của công ty, việc bảo vệ tài sản của doanh nghiệp sẽ hỗ trợ hoạt động của các bộ phận, nhân viên với đầy đủ trang thiết bị. 

Board of Directors có trách nhiệm tham gia quản lý tài chính, đảm bảo sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài chính của công ty. Việc giám sát tài sản thường xuyên cũng giúp cho các thành viên BOD có cái nhìn tổng quan về tình hình thu chi, năng lực tài chính của công ty để có thể đưa ra các kế hoạch và giải pháp kịp thời, hiệu quả.

Tuyển chọn, bồi dưỡng nhân tài cho BOD

Tuyển chọn các thành viên BOD phù hợp với chiến lược và mục tiêu của doanh nghiệp là một quá trình khó khăn và phức tạp, đòi hỏi sự đánh giá kỹ lưỡng các ứng viên dựa trên tiêu chuẩn chuyên môn, kinh nghiệm, đạo đức và khả năng thích nghi. 

Đồng thời, chính sách đào tạo, bồi dưỡng các thành viên Board of Directors cũng là một yếu tố quan trọng giúp họ có cơ hội được học hỏi và nâng cao kiến thức, kỹ năng, thái độ phù hợp với văn hóa doanh nghiệp.

Việc tuyển chọn và bồi dưỡng nhân tài cho Board of Directors là một quá trình liên tục. Các cổ đông hay các thành viên trong Hội đồng quản trị hiện tại cần quan tâm đến vấn đề này, không phải chỉ khi có sự thay đổi về cơ cấu tổ chức mới bắt đầu tuyển dụng.

Thực hiện quyền ủy thác

Trách nhiệm thực hiện quyền ủy thác của Board of Directors bao gồm các nhiệm vụ như quyết định chiến lược, giám sát hoạt động kinh doanh, quản lý tài chính, quyết định về đầu tư và mua bán tài sản cho công ty, các công việc liên quan khác.

BOD phải đảm bảo các quyết định của họ đưa ra phải được cân nhắc kỹ lưỡng và chú trọng đến lợi ích của công ty và các cổ đông.

Bên cạnh đó, BOD cũng phải tuân thủ các quy định của pháp luật, tiêu chuẩn đạo đức và các quy định nội bộ của công ty. Việc thực hiện quyền ủy thác một cách đúng đắn và có trách nhiệm của BOD sẽ nhận được sự tín nhiệm từ cổ đông, đồng thời tác động tích cực đến sự thành công của tổ chức.

Tố chất cần có của thành viên BOD

Khả năng lãnh đạo 

Khả năng lãnh đạo tuyệt vời giúp BOD đưa ra các quyết định chính xác, thực hiện nhiệm vụ quản lý một cách hiệu quả và liền mạch. Họ đóng vai trò là người chèo lái doanh nghiệp đi đúng hướng, hướng đến mục tiêu chung, do đó tư duy và năng lực lãnh đạo giúp họ nhanh chóng phân tích, đưa ra các giải pháp để giải quyết vấn đề cấp bách.

Khả năng này cũng hỗ trợ Board of Directors trong việc phân công nhiệm vụ cho từng bộ phận, phòng ban, nhân viên,… đảm bảo quá trình vận hành trơn tru và liền mạch.

Tầm nhìn xa trông rộng 

Ngồi ở vị trí cấp cao như các thành viên Board of Directors, họ cần có một tầm nhìn rộng mở về bức tranh toàn cảnh của doanh nghiệp ở cả hiện tại và tương lai. Đặc biệt là ngày nay, khi thị trường liên tục thay đổi, sự cạnh tranh khốc liệt của môi trường kinh doanh, thì tầm nhìn xa trộng rộng sẽ mang đến nhiều cơ hội phát triển hơn cho doanh nghiệp.

Biết tận dụng nhân tài

Nguồn nhân lực là tài sản vô cùng quý giá trong mỗi tổ chức, sự phát triển của một doanh nghiệp phụ thuộc phần lớn vào yếu tố con người. Chính vì thế, biết săn đón, nuôi dưỡng và tận dụng nhân tài có thể giúp công ty nâng tầm lợi thế cạnh tranh với các đối thủ.

Khi BOD nắm bắt được những thế mạnh hay điểm yếu của từng thành viên, việc phân công công việc phù hợp và tạo điều kiện để họ phát huy năng lực là rất cần thiết.

Công việc của BOD – Board of Directors trong doanh nghiệp

Board of Directors (BOD) cần thực hiện nhiều công việc quan trọng liên quan đến sự vận hành và phát triển của doanh nghiệp, bao gồm: 

• Thiết lập, giám sát toàn bộ hệ thống quản lý trong doanh nghiệp, đảm bảo mọi công việc, nhiệm vụ của mỗi bộ phận, phòng ban, thành viên được thực hiện liền mạch, tuân thủ quy định pháp luật, tiêu chuẩn đạo đức và các quy định nội bộ của công ty.
• Tham gia các cuộc họp định kỳ giữa các thành viên BOD để thảo luận về tình hình công ty, nắm rõ các vấn đề tồn đọng một cách chính xác và đầy đủ.
• Đề xuất, ra quyết định về những định hướng, mục tiêu, chiến lược cụ thể cho sự tăng trưởng và phát triển bền vững của doanh nghiệp.
• Giám sát chất lượng sản phẩm và dịch vụ của doanh nghiệp để đảm bảo sự hài lòng của khách hàng, gây dựng được uy tín, tin cậy trong thị trường.
• Săn đón và nuôi dưỡng nhân tài, đồng thời thực hiện các chính sách nhằm nâng cao năng lực của nhân viên, thúc đẩy sự tăng trưởng của doanh nghiệp.
• Thực hiện giải quyết các tranh chấp và xử lý các tình huống khó khăn trong hoạt động của doanh nghiệp, đảm bảo mọi hoạt động trong doanh nghiệp được vận hành trơn tru, không bị ngưng trệ, quá hạn.

Cơ chế bổ nhiệm – miễn nhiệm Board of Directors 

Cơ chế bổ nhiệm thành viên BOD

Cơ chế bổ nhiệm các thành viên BOD phụ thuộc vào quy định của từng công ty và quyền lực của các cổ đông. Thường thì quá trình bổ nhiệm các thành viên BOD sẽ diễn ra theo các bước sau:

• Xác định số lượng và phân loại các vị trí còn trống trong BOD, dựa vào quy định của pháp luật và các nhu cầu kinh doanh của công ty.
• Các cổ đông, ban điều hành hoặc các thành viên BOD hiện tại đề cử ứng viên để bổ nhiệm vào các vị trí còn trống. Các ứng viên được chọn phải dựa trên năng lực, kinh nghiệm và sự đóng góp cho công ty.
• Các cổ đông hoặc các thành viên BOD hiện tại sẽ tổ chức họp bầu cử để chọn ra các ứng viên phù hợp nhất. 

Quy trình và quy định bổ nhiệm tại mỗi doanh nghiệp có thể khác nhau. Tuy nhiên, mục đích chung của việc bổ nhiệm này là để đảm bảo các thành viên Board of Directors đều có kinh nghiệm, năng lực và tầm nhìn phù hợp để giám sát hoạt động và quyết định chiến lược của công ty.

Cơ chế miễn nhiệm thành viên BOD

Bất kỳ thành viên nào trong Board of Directors cũng có thể bị trục xuất nếu vi phạm các quy tắc cơ bản như sau:

• Sử dụng quyền lực cho các mục đích khác ngoài các lợi ích của công ty.
• Thực hiện các hành vi gian lận, các cáo buộc liên quan đến pháp luật làm ảnh hưởng danh dự và gây tổn thất cho tổ chức.
• Thông đồng, thỏa thuận với các bên thứ ba để gây ảnh hưởng đến cuộc bỏ phiếu của BOD.
• Lạm dụng chức quyền, chống đối lại các lợi ích của cổ đông, đối tác hay chống lại tổ chức.

Một số câu hỏi thường gặp về BOD

BOD là Hội đồng quản trị hay Ban giám đốc

Board of Directors là Ban giám đốc (tuy nhiên, trong một số mô hình doanh nghiệp tại nhiều quốc gia thì BOD cũng có thể là Hội đồng quản trị). Hai chức vụ này liên quan chặt chẽ với nhau và đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý, điều hành hoạt động của doanh nghiệp, đảm bảo sự phát triển và tăng trưởng bền vững.

Board of Directors làm công việc gì?

Board of Directors đặt ra các chính sách chung và đưa ra các quyết định quan trọng với tư cách là người được ủy thác thay mặt cho công ty và các cổ đông. Các vấn đề thuộc phạm vi xem xét của BOD bao gồm sáp nhập và mua lại, cổ tức và các khoản đầu tư lớn, cũng như việc bổ nhiệm và bãi nhiệm các giám đốc điều hành cấp cao.

Ai được tham gia vào Board of Directors?

Các thành viên của Board of Directors được bầu hoặc chỉ định bởi các cổ đông trong công ty để giám sát và định hướng các hoạt động của tổ chức. Họ phải là những người dày dặn kinh nghiệm, có tầm nhìn và chuyên môn liên quan đến lĩnh vực hoạt động của công ty.

CEO hay BOD quyền lực hơn?

CEO là thành viên trực thuộc Board of Directors, do vậy BOD nắm giữ nhiều quyền hạn hơn so với CEO (Giám đốc điều hành). CEO được bổ nhiệm bởi BOD, thậm chí CEO có thể bị sa thải bởi các thành viên của BOD. Các quyết định quan trọng trong công ty mà CEO đưa ra cũng cần thông qua và được chấp thuận bởi BOD mới được thực hiện.

Nói một cách đơn giản, quyền lực của CEO có thể bị giới hạn bởi BOD và sự kiểm soát của cổ đông.

Board of Directors là cơ quan quản trị cao nhất của một tổ chức, doanh nghiệp. Vị trí này đòi hỏi những người có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về cả kinh nghiệm lẫn kiến thức chuyên môn, đã trải qua nhiều thăng trầm, thử thách và có nhiều đóng góp tích cực cho cộng đồng, xã hội.